Prezident tashabbusi: Tibbiyotni transformasiya qilish nega aynan birlamchi bo‘g‘indan boshlandi?
- Жанр: Salomatlik
- Смотрели: 7
- Формат: mp4
- Дата релиза: 24-07-2024, 07:34
O‘zbekiston tibbiyotini transformasiya qilishda xuddi shu omillar hisobga olingan. Yanayam aniqrog‘i, davlatimiz rahbari sog‘liqni saqlash tizimini rivojlantirish uchun muammoning tub ildizi — birlamchi bo‘g‘in faoliyatini isloh qilishga alohida urg‘u bermoqda.
Xo‘sh, bu nimalarda aks etyapti? Qisqa muddatda mazkur yo‘nalishda qanday yangiliklarga qo‘l urildi? Dastlabki natijalar qoniqarlimi?
Tahlillarga ko‘ra, agar birlamchi tibbiy-sanitariya tizimi samarali ishlasa, joylarda kasalliklardan o‘lim darajasi, nogironlik ko‘rsatkichlari, erta va kam vaznda tug‘ilish holatlari, murakkab operasiyalar uchun ixtisoslashgan markazlar, markaziy shifoxonalarga murojaatlar, surunkali xastaliklardan aziyat chekuvchilar soni keskin kamayadi. Uch yildan buyon yangicha model asosida ish yuritib kelayotgan tibbiyot brigadalari faoliyati ayni shu ustuvor maqsad ro‘yobiga qaratilgan.
Buning uchun tibbiyot brigadalari, avvalo, tegishli ko‘rik va skrining tekshiruvlari orqali o‘ziga biriktirilgan aholi vakillarining qaysi biri sog‘lom, kimlarda xavf omillari bor, yana kimlar sog‘lom turmush tarziga rioya qilmaydi yoki xastalikka genetik moyilligi mavjud, shu singari sabablarni o‘rganib, tahlil qilib, ularda kasallikning oldini olish uchun kerakli chora-tadbirlarni amalga oshiryapti.
Surunkali kasalligi bor bemorlar salomatligini tizimli nazorat qilinib, tibbiy ko‘rsatma bo‘lganda, ambulator yoki tuman, viloyat, hatto respublika darajasida davolanishini tashkillashtirish choralari ko‘rilmoqda. Uyda yotib qolgan nogironlar, o‘zgalar parvarishiga muhtoj shaxslar, homilador va yosh bolali ayollar salomatligidan xabardor bo‘lib, ularning sifatli hayot kechirishi uchun tibbiy ko‘mak ko‘rsatilyapti.
Ma’lumki, avvallari har ikki ming aholiga bir shifokor, ikki hamshira to‘g‘ri kelgan. Oxirgi uch yildan beri ikki ming aholiga bir oilaviy shifokor, bir amaliyot hamshirasi, ikki patronaj hamshirasi va doya biriktirildi.
Shifokorning ko‘proq vaqti bemorga ajratilishi uchun u bajarayotgan funksiyalarning katta qismi amaliyot hamshirasiga yuklatildi. Buning uchun ushbu o‘rta tibbiyot xodimi maxsus kurslarda o‘qitilib, ular shifokor yordamchisi darajasiga yetkazildi.
Hozir bemorni tibbiy ko‘rik, birlamchi skrininglardan o‘tkazish, qon bosimi va pulsini o‘lchash, bolalarning o‘sish va rivojlanishini baholash kabi funksiyalarni avvalgidek shifokorning o‘zi emas, amaliyot hamshirasi bajaryapti. Shuning hisobidan vrachning asosiy vaqti bemor bilan ishlashga ajratilyapti. Qolaversa, avval hamma yoppasiga chuqurlashtirilgan tibbiy ko‘riklardan o‘tkazilgan bo‘lsa, endi har bir aholi vakilining yoshi, jinsi, fiziologik holatiga qarab, maxsus profilaktik tekshiruvlar va skrining dasturlari joriy qilingan.
Universal-progressiv patronaj tizimi joriy qilingach, yondashuv tubdan o‘zgardi. Patronaj hamshirasining xonadonlarga maqsadli borishi yo‘lga qo‘yildi.
