2023 yilda iqlim o‘zgarishi ko‘rsatkichlari rekordlarni yangiladi

  • Жанр: Yangiliklar
  • Смотрели: 17
  • Формат: mp4
  • Дата релиза: 21-03-2024, 20:06
2023 yil tarixdagi eng issiq yil bo‘ldi. Yana bir bor issiqxona gazlari, sirt harorati, issiqlik miqdori va okeanning kislotalanishi, dengiz sathining ko‘tarilishi, Antarktika dengiz muzlari va muzliklarning chekinishi bo‘yicha rekordlar yangilandi. Bu haqda Jahon meteorologiya tashkiloti (JMT) bosh kotibi Selest Saulo taqdim etgan yangi hisobotida aytiladi.

Issiqlik to‘lqinlari, suv toshqini, qurg‘oqchilik, o‘rmon yong‘inlari va kuchayib borayotgan tropik siklonlar azob-uqubat va tartibsizliklarni keltirib chiqardi. Ekstremal ob-havo hodisalari va tabiiy ofatlarning iqtisodiy zarari milliardlab dollarga baholanmoqda, deyiladi hisobotda.

JMT shuningdek, 2023 yilda o‘rtacha global sirt harorati sanoatgacha bo‘lgan darajadan 1,45 darajaga yuqori ekanligini, so‘nggi o‘n yillik esa rekord darajadagi eng issiq bo‘lganini xabar qiladi.

«Iqlim o‘zgarishi bo‘yicha Parij kelishuvida belgilangan Selsiy bo‘yicha 1,5 daraja pastroq [isish] chegarasiga vaqtincha bo‘lsa ham, biz ilgari hech qachon yaqinroq bo‘lmaganmiz», dedi JMT rahbari. «JST hamjamiyati dunyoga qizil ogohlantirish yubormoqda», deya qo‘shimcha qildi u.

Sauloning ta’kidlashicha, iqlim o‘zgarishi faqat haroratning oshishi bilan bog‘liq emas. 2023 yilda kuzatilgan boshqa hodisalar alohida tashvish uyg‘otadi: okeanlarning misli ko‘rilmagan isishi, muzliklarning chekinishi va Antarktika dengiz muzlarining yo‘qolishi. 2023 yilda o‘rtacha bir kunda dunyo okeanining qariyb uchdan bir qismi issiqlik to‘lqinlari ostida bo‘lib, muhim ekologik va oziq-ovqat tizimlariga ta’sir ko‘rsatdi. 2023 yil oxiriga kelib, okean yuzasining 90 foizdan ortig‘i issiq to‘lqinlar ta’sirida bo‘ladi.

«Iqlim inqirozi insoniyat oldida turgan hal qiluvchi muammo bo‘lib, tengsizlik inqirozi bilan chambarchas bog‘liq, bu oziq-ovqat xavfsizligining yomonlashishi, aholining ko‘chishi va biologik xilma-xillikning yo‘qolishidan dalolat beradi», dedi Saulo.
O‘z navbatida, BMT Bosh kotibi Antoniu Guterrish barcha ko‘rsatkichlar xavotir uyg‘otayotganini aytdi.
"Ba’zi qadriyatlar shunchaki rekordlarni buzmaydi, balki ularni yo‘q qiladi. O‘zgarishlar esa tezroq va tezroq sodir bo‘lmoqda”, — dedi BMT Bosh kotibi.

Похожие salomatliklar, tush tabirlari va munajjimlar bashorati